Fasa 1 - Sejarah Kesultanan Johor dan Riau-Lingga

Naskah catatan ringkas Kak Ungku kali ini adalah hasil pembacaan dari sumber-sumber yang boleh dipercayai. Terdapat fakta-fakta baru di dalam catatan kali ini yang mana merupakan 'value added' kepada fakta-fakta dalam blog Kak Ungku yang terdahulu.


Kesultanan Johor

Kesultanan Johor ini pada awalnya merupakan sebahagian daripada Kesultanan Melaka yang bermula daripada tahun 1401. Menurut catatan sejarah dan mitosnya, sultan-sultan yang mewarisi wilayah takluk Melaka ini berasal dari keturunan Raja Iskandar Zulkarnain yang warisnya turun dari Bukit Siguntang, Jambi, Indonesia. Anak-anak raja dari Bukit Siguntang inilah yang mula-mula membuka Melaka....wallahu'alam.


Setelah Melaka dikalahkan oleh Portugis pada tahun 1511, Sultan Mahmud Syah, Sultan Melaka yang terakhir berundur dan anak-anak cucunyalah yang membuka Kerajaan Johor dan kemudiannya menguasai seluruh Riau daratan dan kepulauan serta sebahagian daripada Semenanjung Tanah Melayu.


Kerajaan Johor dikatakan telah muncul sebagai kuasa terkuat yang menguasai Selat Melaka semasa pemerintahan Sultan Abdul Jalil Shah III (Sultan Johor ke-8). Sultan Abdul Jalil Shah III telah memberi bantuan kepada pihak Belanda dan mengalahkan Portugis.

Pakatan Johor-Belanda ini telah berjaya menakluki Melaka pada 14 Januari 1640. Hubungan baik Johor-Belanda ini menjadikan laluan perdagangan Kerajaan Johor di Selat Melaka selamat untuk dilalui oleh pedagang-pedagang.


Di bawah ini adalah senarai kesultanan Johor bermula dari Sultan Melaka yang terakhir iaitu Sultan Mahmud Shah sehinggalah Sultan Johor yang terkini, Sultan Mahmud Iskandar.


Senarai Kesultanan Johor

Dinasti Melaka-Johor
1. Sultan Mahmud Shah ( 1511 - 1528)
2. Sultan Alaudin Riayat Shah II (Raja Ali)
3. Sultan Muzaffar Shah II
4. Sultan Abdul Jalil Shah I
5. Sultan Ali Jalla Abdul Jalil Shah II
6. Sultan Alauddin Riayat Shah III
7. Sultan Abdullah Ma’ayat Shah
8. Sultan Abdul Jalil Shah III
9. Sultan Ibrahim Shah
10. Sultan Mahmud Shah II

Dinasti Bendahara
11. Sultan Abdul Jalil IV
12. Sultan Abdul Jalil Rahmat Shah (dari Dinasti Melaka-Johor)
13. Sultan Sulaiman Badrul Alam Shah
14. Sultan Abdul Jalil Muazzam Shah
15. Sultan Ahmad Riayat Shah
16. Sultan Mahmud Shah III **
17. Sultan Abdul Rahman Muadzam Shah **
18. Sultan Hussain Shah (Tengku Long) **
19. Sultan Ali (Tengku Ali)

Dinasti Temenggung
20. Raja Temenggung Tun Daeng Ibrahim
21. Sultan Abu Bakar
22. Sultan Ibrahim
23. Sultan Ismail
24. Sultan Mahmud Iskandar


Kesultanan Johor-Riau-Lingga

Puncak kejayaan pemerintahan ialah ketika wujudnya apa yang disebut Kerajaan Johor-Riau-Lingga, yang merangkumi negeri-negeri di bawah takluk Melaka seperti Johor (termasuk Singapura), Rembau, Selangor, Manjong, Beruas, Perak, Pahang, kepulauan Riau dan Lingga (yang mana kerajaan ini juga disebut mengikut sejarah sebagai Kerajaan Johor-Riau-Lingga-Pahang).


Kesultanan Johor-Riau-Lingga mula berpecah selepas kemangkatan Sultan Mahmud Shah **, dengan percaturan Inggeris-Belanda Kesultanan Johor-Riau-Lingga telah terbahagi kepada dua iaitu Johor (termasuk Singapura) di bawah Inggeris dengan Tengku Hussain Shah ** dilantik sebagai Sultan Johor ke-18 sementara Riau-Lingga di bawah pengaruh Belanda dengan melantik Sultan Abdul Rahman Muadzam Shah ** sebagai Sultan Riau-Lingga yang pertama.


Next blog...Kak Ungku akan menulis tentang perpecahan Kerajaan Johor-Riau-Lingga.


Bersambung.....